گونی‌های پلاستیکی از خیلی وقت پیش تا همین حالا برای بسته‌بندی محصولات مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. تنها چیزی که در طول زمان فرق کرده، جنس مواد اولیه‌ای است که برای تولید این کیسه‌ها بکار گرفته می‌شود؛ به‌طور‌کلی این گونی‌ها موارد استفاده زیادی دارند و در نتیجه طبیعی است که ضایعات گونی پلاستیکی به مقدار قابل‌توجهی زیاد باشد. از آن طرف هم برای حمل مواد شمیایی، کود، غلاتی مانند برنج و گندم و سایر محصولات همواره به این کیسه‌های مقاوم و بادوام نیاز داریم؛ بنابراین تقریباً محال است که تولید آن‌ها متوقف شود که این موضوع خود به معنای افزایش هرچه بیشتر ضایعات گونی پلاستیکی است؛ البته برای رفع این مشکل می‌توان به سراغ یک راهکار عالی یعنی بازیافت گونی پلاستیکی رفت!

گونی پلاستیکی چیست؟

گونی پلاستیکی یکی از رایج‌ترین و بادوام‌ترین انواع بسته‌بندی است که در گذشته و به طور سنتی از PVC ساخته می‌شد؛ اما در حال حاضر این کیسه‌ها را به طور معمول از رزین پلی پروپیلن یا پلی اتیلن تولید می‌کنند. زیرا پلیمرهای نام برده شده در برابر کپک، گرما، کوچک شدن و کشش مقاومت مناسبی دارند. در این فرآیند ابتدا الیاف پلاستیکی را از رزین پلی پروپیلن یا پلی اتیلن تولید کرده و سپس آن‌ها را به صورت تار و پود در دو جهت می‌بافند و یک بافت محکم و مقاوم بدست می‌آورند که به‌عنوان ماده اصلی برای ساخت گونی پلاستیکی بکار می‌رود. از استحکام، دوام و مطمئن بودن گونی‌های پلاستیکی جدید که بگذریم، ضایعات گونی پلاستیکی قابل بازیافت بوده و همین موضوع باعث می‌شود که این نوع بسته‌بندی به لحاظ ‌زیست‌محیطی یک گزینه بسیار عالی به حساب بیاید. این گونی‌ها از نظر طرح، ابعاد و حتی کاربرد بسیار متنوع هستند و براحتی می‌توان از آن‌ها برای بسته‌بندی محصولات مختلف به ویژه مواد خوراکی مانند برنج، شکر، غلات غذایی، مواد کشاورزی و دامداری، خوراک دام، سیمان، کود، مصالح موردنیاز برای ساخت و ساز و غیره استفاده کرد و در نهایت هم بابت بازیافت گونی آسوده‌خاطر بود. ناگفته نماند این کیسه‌های پلاستیکی نه‌تنها انعطاف‌پذیری بالایی دارند بلکه حتی بعد از استفاده‌های مکرر باز هم شکل خود را حفظ کرده و به‌طور‌کلی استحکام و مقاومت آن‌ها در برابر وزن زیاد بار به شدت بالا است. از این‌ها گذشته گونی پلاستیکی به نسبت کارایی زیادش، قیمت واقعاً مناسبی دارد و همین موضوع به خودی خود برای محبوبیت این نوع بسته‌بندی کفایت می‌کند. با این تفاسیر منطقی است که میزان تولید گونی پلاستیکی در ایران به طور قابل توجهی بالا باشد.

فرآیند بازیافت گونی پلاستیکی

بازیافت گونی پلاستیکی در صورتی امکان‌پذیر است که از این کیسه‌ها به درستی استفاده شده باشد. این‌گونه نه‌تنها در هزینه‌ها صرفه‌جویی می‌شود؛ بلکه میزان ضایعات پلاستیکی و مهم‌تر از آن وابستگی به مواد اولیه هم به‌طور چشمگیری کاهش پیدا می‌کند. ناگفته نماند در میان گونی‌های پلاستیکی آن‌هایی که از پلی پروپیلن PP ساخته شده‌اند و همین‌طور کیسه‌های مورد‌استفاده برای ذخیره مواد شیمیایی، کود، غلات، مصالح ساختمانی، رنگدانه‌ها، پلاستیک‌ها و غیره راحت‌تر بازیافت می‌شوند. در نهایت هم آنچه از بازیافت گونی بدست آمده را برای تولید گرانول محصولات پلاستیکی مختلف مانند کابل‌ها، قطعات اتومبیل، سینی، برس، سطل و غیره مجدداً مورد استفاده قرار می‌دهند. از همه این‌ها که بگذریم فرآیند بازیافت گونی پلاستیکی به این صورت است که ابتدا این گونی‌ها را مانند سایر پلاستیک‌های صنعتی، جمع‌آوری کرده و سپس ضایعات گونی پلاستیکی را مرتب‌سازی و تر و تمیز می‌کنند. با توجه به این که معمولاً از این گونی ها برای حمل مواد شیمیایی و کودها استفاده می‌شود؛ در نتیجه در بازیافت گونی حتماً باید همه ضایعات قبل از بازیافت به خوبی ضدعفونی شوند. بعد از آن هم نوبت به حذف زیپ‌ها و دکمه‌ها (در صورت وجود داشتن) می‌رسد. در قدم بعدی این ضایعات را با استفاده از خردکن‌ها و گرانولاتورهای مجهز به تیغه‌های صنعتی به تکه‌های کوچکی تبدیل می‌کنند تا برای پردازش بیشتر آماده شوند. بعد از برش ضایعات گونی‌ها، نوارهای پلاستیکی را وارد یک پروسه جداسازی می‌کنند تا میزان آلودگی‌های موجود در آن‌ها به مراتب کمتر شود. بد نیست بدانید در حال حاضر تکنولوژی آن قدری پیشرفت کرده که در فرآیند بازیافت گونی پلاستیکی حتی می‌توان قطعات مختلف ضایعات این کیسه‌ها را از نظر اندازه، شکل، رنگ، نقطه ذوب و توانایی جذب نور از یکدیگر جدا کرد. آخرین مرحله از عملیات بازیافت ضایعات گونی پلاستیکی به ذوب کردن این زباله‌ها با دستگاه اکسترودر اختصاص دارد. به این صورت که ضایعات را در دمای 240 درجه سانتی گراد به طور یکنواخت ذوب می‌کنند تا در نهایت به گلوله یا گرانول پلاستیک دست پیدا کنند. احتمالاً بعدش را خودتان می‌توانید حدس بزنید که از گرانول پلاستیک برای تولید محصولات جدید استفاده می‌کنند؛ به‌طوری‌که موارد کاربرد بازیافت گونی پلاستیکی در صنعت بسیار زیاد است.

نتیجه‌گیری

گونی های پلاستیکی یا همان کیسه های پلاستیکی در صنایع و مشاغل مختلفی برای حمل و نگهداری انواع کالاهای شیمیایی، غذایی و غیره استفاده می شوند. این گونی ها که سابقاً با استفاده از پی وی سی ساخته می‌شدند امروزه از پارچه‌های بافته شده پلی پروپلین یا پلی اتیلن تولید شده و به این ترتیب حسابی مقاوم و محکم هستند. همین مقاومت گونی های پلاستیکی در برابر وزن زیاد بار، کپک، گرما، کشش و غیره باعث شده که میزان تولید و استفاده از آن در ایران نسبتاً بالا باشد و به دنبال آن نیز ضایعات گونی پلاستیکی روز به روز بیشتر شود. در چنین شرایطی با بازیافت گونی پلاستیکی به صورت صحیح و اصولی نه‌تنها می توان جلوی آلودگی بیشتر محیط زیست را گرفت بلکه ضمن حفظ منابع طبیعی، شاهد کاهش استفاده از مواد اولیه خواهیم بود.