• یکی از رایج ترین زباله های موجود در اقیانوس ها و دریاچه ها پلاستیک ها هستند. بقایای این مواد می توانند در اندازه ها و شکل های مختلفی وجود داشته باشد. هنگامی که این ذرات سایزی کمتر از 5 میلی متر داشته باشند میکروپلاستیک نامیده می شوند. در حقیقت این مواد اندازه ای بین 5 میلی متر تا 1 میکرو متر دارند. ذرات کوچکتر از 1 میکرو متر تا 100 نانومتر زیر مجموعه ی این مواد هستند که نانو پلاستیک ها نامیده می شوند.
• نتایج نشان می دهد که سایز اکثر اجزای ذرات پلاستیکی در محدوده ی میکرو متر قرار دارد.در این مقاله ی ازنو به به بررسی میکروپلاستیک ها و در نهایت خطراتی که ما را تهدید می کنند صحبت کنیم.میکروپلاستیک ها از فیلتراسیون های آب به سادگی عبور می کنند و وارد محیط زیست می شوند و تهدیدی برای زندگی آبزیان محسوب می شوند. در طی سال های اخیر راه های مختلفی از جمله رسوب دهی شن ها و آب های سطحی حاوی میکروپلاستیک برای از بین بردن اثرات مخرب این مواد انجام یافته است.

منابع میکروپلاستیک ها کجاست؟

انسان ها سالانه حدود 400 میلیون تن زباله پلاستیکی وارد محیط زیست می کند. این زباله ها به صدها سال زمان نیاز دارند تا از بین بروند. از بقایای تبدیل پلاستیک های بزرگ به کوچک تر ذرات نانو و میکروپلاستیک ها تولید می شوند.

انواع میکروپلاستیک ها

این میکروپلاستیک ها به دو دسته ی کلی تقسیم می شوند؛ میکروپلاستیک های اولیه و ثانویه.

میکروپلاستیک اولیه

• این دسته از میکروپلاستیک ها در محصولاتی چون گلوله های پلاستیکی، لوازم مراقب شخصی، الیاف پلاستیکی مورد استفاده از لباس ها (مانند نایلون) استفاده می شوند. این ها به صورت مستقیم از راه های مختلف وارد محیط زیست می شوند. شاید جالب باشد بدانید هنگامیکه خراش یا سایش در شست و شوی لباس ها با الیاف مصنوعی ایجاد کنید، میکروپلاستیک آزاد می کنید.
• ناگفته نماند که این ها به عنوان اکسفولیانت در مواد آرایشی و بهداشتی، الیاف مصنوعی، رزین ها استفاده می شوند.

میکروپلاستیک ثانویه

این دسته از میکروپلاستیک ها از تجزیه پلاستیک های بزرگتر به پلاستیک های کوچک تر ایجاد می شوند. این اتفاق زمانی اتفاق می افتد که پلاستیک های بزرگ تر تحت پارامترهایی چون اشعه ماوا بنفش خورشید، سایش باد، هوا و … قرار بگیرد. از مهم ترین منابع تولیدی این دسته عبارتند از:

• بقایای صنعت کشاورزی
• پرورش آبزیان
• صنعت ماهیگری و کشتی رانی
• مدیریت زباله ها
• پساب های شهری
• و ….

خطرات سلامتی

• به طور کلی پلاستیک ها تجزیه پذیر نیستند و به صورت میکروپلاستیک (چه اولیه و چه ثانویه) باقی می مانند. بدین ترتیب آلودگی حاصل از این مواد در اقیانوس ها سالانه 4 الی 16 میلیون تن تخمین زده می شود. همچنین این ها از منابع آلودگی هوا نیز محسوب می شوند و در ذرات گرد و غبار معلق در هوا وجود دارند. این مواد علاوه بر محیط زیست و آبزیان؛ سلامت انسان ها را می توانند به شدت تهدید کند و به خطر بیندازد.
• در واقع این ترکیبات می توانند باعث آزادسازی و یا جذب مواد خطرناک شیمیایی شوند که این اتفاق در طول سال ها رخ می دهد و در نهایت این مواد در محیط باقی می ماند. وارد شدن میکروپلاستیک ها به تغذیه آبزیان نگرانی ها را برای انسان هایی که از غذاهای دریایی مصرف می کنند ایجاد می کند. با این حال تحقیقات انجام شده برای اثر این مواد بر روی سلامتی انسان هنوز به حد زیادی رشد نداشته است.

مواد شیمیایی خطرناک موجود در این مواد

• فتالات یکی از مهم ترین مواد موجود در تولید پلاستیک ها بوده که باعث رشد سلول های سرطانی می شود. با این وجود این مطالعات فقط در ابعاد آزمایشگاهی انجام یافته است و نمی توان آن را به طور مستقیم به سلول های انسانی ارتباط داد. متاسفانه این ترکیب از روده و با استفاده از خون به سایر ارگان های بدن منتقل می شود.
• بیس فنول نوع آ از دیگر موادی است که در سال های اخیر مورد توجه ی فراوان قرار گرفته است. این ماده که یکی از مواد تشکیل دهنده  ی پلاستیک ها می باشد می تواند سبب ایجاد سرطان خون شود. بیس فنل آ در بیشتر بسته بندی های پلاستیکی یا ظروف ذخیره سازی مواد غذایی پیدا می شود که پتانسیل آلوده سازی مواد غذایی به خود را دارد.

افراد در معرض خطرات میکروپلاستیک ها

افرادی که در مشاغل زیر مشغول به کار هستند:

• سازندگان محصولات در صنعت پلاستیک
• تصفیه ی آب و فاضلاب
• پرورش آبزیان

سخن آخر

استفاده از میکروارگانیسم یکی از راهبردهای اساسی برای به حداقل رساندن آلودگی های ناشی از مواد میکروپلاستیکی است. این ها می توانند پلیمرهای میکروپلاستیک مصنوعی را تجزیه کنند. تعداد زیادی از باکتری و قارچ ها توانایی تجزیه بیولوژیکی مواد شیمیایی چون پلی استایرن، پلی اتیلن، پلی استایرن و … را دارند. درصورتیکه این میکروارگانیسم ها به آب های فاضلاب و یا سایر منابع آلوده اضافی شوند می توانند آن آلودگی ها را کاهش دهند و مقدار آن را به حداقل برسانند.

منابع

Rogers, K. (2019, April 22). Microplastics. Retrieved June 24, 2019, from https://www.britannica.com/technology/microplastic Microplastics: Your Environment, Your Health | National Library of Medicine. (n.d.). Retrieved June 24, 2019, from https://toxtown.nlm.nih.gov/sources-of-exposure/microplastics