پلی اتیلن ترفتالات (PET) چیست؟
پلی اتیلن ترفتالات از پرکاربردترین ترموپلاستیک ها بوده و از خانواده پلی استرها محسوب می شود. این پلیمر مقاومت مکانیکی و شیمیایی بالایی دارد و از جمله پلیمرهایی هست که قابلیت بازیافت دارد و با نماد بازیافت 1 شناخته می شود. در ادامه این مقاله ازنو قصد داریم که خصوصیات مختلف این پلیمر را بشناسیم. […]
پلی اتیلن ترفتالات از پرکاربردترین ترموپلاستیک ها بوده و از خانواده پلی استرها محسوب می شود. این پلیمر مقاومت مکانیکی و شیمیایی بالایی دارد و از جمله پلیمرهایی هست که قابلیت بازیافت دارد و با نماد بازیافت 1 شناخته می شود. در ادامه این مقاله ازنو قصد داریم که خصوصیات مختلف این پلیمر را بشناسیم.
پلی اتیلن ترفتالات (PET)
PET یک نوع رزین انعطاف پذیر، بی بو بوده که ثبات ابعادی بالایی هم دارد. این پلیمر نیمه بلوری هم به صورت سفت و هم به صورت نیمه سفت قابلیت استفاده دارد. این ماده تحت گریدهای مختلفی وارد بازار می شود و از آن ها در جاهای مختلف متناسب با ویژگی هایشان استفاده می شود. PET ها درکل مقاومت خوبی در برابر ضربه، مواد شیمیایی، رطوبت و … دارد. PET معمولاً برای تولید بطری آب و یا بطری نوشیدنی به کار گرفته می شود و در کنار آن از پرکننده هایی (fillers) مانند الیاف شیشه برای تقویت این پلیمر استفاده می کنند که باعث گستردگی کاربرد آن می شود.
ویژگی پلی اتیلن ترفتالات
پلی اتیلن ترفتالات از جمله پلیمرهای نشکن با وزن پایین و با حالت شفاف و بی رنگ است؛ به همین علت داخل ظروفی که با این پلیمر ساخته می شوند قابل رویت است. با توجه به اهمیت بالای ظروف شفاف؛ PET محبوبیت بالایی در صنعت پلاستیک دارد. PET ویژگی های دیگری دارد؛ به عنوان مثال مقاومت بالایی در مقابل حرارت، الکتریسیته، مواد شیمیایی و … دارد و با توجه به وزن پایینی که دارد به راحتی حمل می شود. در ادامه مزایا و معایبی که این پلیمر دارد را با هم بررسی می کنیم.
مزایا و معایب پلی اتیلن ترفتالات
پلی اتیلن ترفتالات خصوصیات مختلفی دارد که باعث شده است از آن برای بسته بندی مواد پرمصرف مثل آب آشامیدنی استفاده شود. اما این پلاستیک معایبی هم دارد که ما در ادامه به بررسی آنها میپردازیم. مزایا پلی اتیلن ترفتالات • سبک و قوی • انعطاف پذیر • عایق نفوذ رطوبت و هوا • عایق حرارتی و الکتریکی بالا • شفاف • بدون بوی بد • غیر سمی و مناسب برای نگهداری ماده غذایی • مقاومت بالا در برابر روغن، گریس، الکل و… • عمر بالا • مقاومت در برابر ضربه • ثبات ابعادی بالا
معایب پلی اتیلن ترفتالات
• استحکام ضربهای پایین • عدم مقاومت در برابر آب جوش • مقاومت کم در برابر مواد بازی قوی • قالب پذیری کم • سرعت بلور شدن پایین • زمان تخریب طولانی • تولید از منبع تجدید ناپذیر نفت خام • تولید گاز گلخانهای مضر در صورت اشتعال • نیاز به انرژی زیاد برای تولید تمام این مزایا و معایب در کنار هم باعث شده است که بتوان از این نوع پلیمر، برای تولید بعضی از محصولات پلاستیکی استفاده کرد.
کاربرد پلی اتیلن ترفتالات
ویژگیهای مختلف پت در کنار مقاومت بالای آن در برابر عوامل مختلف، باعث شده است که بتوان از آن در صنایع مختلفی استفاده کرد. کاربرد پلی اتیلن ترفتالات عبارتند از:
- صنعت خودروسازی
- در صنعت خودروسازی از این پلیمر برای تولید برف پاک کن، جعبه دنده، گیره چراغ جلو و … استفاده می شود. با توجه به استحکام و مقاومت بالایی که این پلیمر سبک وزن دارد، استفاده از این دسته محصولات را برای مدت طولانی فراهم می کند و از ایجاد هزینه های اضافی جلوگیری می کند.
- نساجی
- در صنعت نساجی از این پلیمر به دلیل انعطاف مناسب و عدم نفوذ آب برای تولید پارچه استفاده می شود. این پلیمر در مقایسه با الیاف دیگر، دچار چین و چروک نمیشود و در اثر شست و شو آب نمیرود.
- بسته بندی
- در صنعت بسته بندی از این پلیمر به صورت جعبه، فیلم و بطری استفاده میشود. بطری یکی از انواع پرکاربرد این دسته است که از آن، برای نگهداری نوشیدنی، شربت، الکل، ترشی، مواد آرایشی و بهداشتی، مواد دارویی و… استفاده میشود.
- صنعت برق و الکتریسیته
- در صنعت برق و الکتریسیته از این پلیمر به عنوان پلیمر عایق استفاده می شود که مقاومت خوبی در برابر جریان برق و حرارت دارد. در واقع تولید محصولات الکتریکی نیاز به پلیمر عایق دارد. انعطاف پذیری خوب پت باعث استفاده از آن در قسمتهای مختلف این صنعت می شود.
- بازیافت
- در صنعت بازیافت هم از این پلیمر برای بازیافت محصولاتی که از مواد پلاستیکی ساخته میشوند، استفاده می شود. محصولات پلاستیکی پس از گذشت مدتی بلااستفاده و به محل دفع زباله انتقال داده می شوند. تخریب این محصولات به زمان زیادی نیاز دارد و این باعث آسیب به محیط زیست میشود.
- از طریق گرانول های بازیافتی محصولات PET برای تولید مواد عایق، تولید بطری بازیافتی، پارچه و… استفاده می شود.
- همچنین پت برای بسته بندی مواد غذایی، رزین قالب گیری، فیلم عکاسی، چاپ سه بعدی و… کاربرد دارد و در قسمتهای گوناگون صنایع استفاده میشود.
عوامل موثر در قیمت پلی اتیلن ترفتالات
- یکی از مهم ترین پارامترهایی که در قیمت پت موثر است، قیمت نفت خام است. زیرا ماده اولیه از نفت خام مشتق می شود. بنابراین تغییرات قیمتی نفت خام می تواند به صورت مستقیم روی قیمت پلی اتیلن تاثیر بگذارد.
- پارامتر دیگری که بر روی قیمت پت تاثیرگذار است، شرایط عرضه و تقاضا می باشد. هنگامی که این ماده در بازار زیاد و عرضه اش محدود باشد، قیمت آن تقریبا افزایش پیدا می کند و بالعکس، بنابراین باید توجه داشته باشیم زمانیکه عرضه و تقاضا تناسب معقولی دارد خرید انجام دهیم.
- هزینه های تولید چه مستقیم و چه غیرمستقیم از جمله هزینه های نیروی کار، مواد اولیه و انرژی در تعیین قیمت موثر هستند. تغییرات نرخ ارز در کشورهای واردکننده محصولات پلی اتیلنی میتواند برروی قیمت آن اثر بگذارد. و یا تغییر قوانین و مقررات مرتبط با تولید و صادرات پلی اتیلن نیز میتوانند بر قیمت آن اثرگذار باشد.
سخن آخر
- همانطور که این مقاله توضیح دادیم، پلی اتیلن ترفتالات از جمله پرمصرف ترین پلیمرهای موجود در جهان بوده که قابلیت بازیافت شدن بالا داشته و به همین دلیل محبوبیت بالایی هم دارد. این ماده شفاف و بی رنگ و سبک وزن بوده و به همین علت، به وسیله ی آن ظروفی تولید می شود که درونشان قابل رویت بوده و قابلیت حمل خوبی دارند. این پلیمر همچنین در برابر مواد شیمیایی، الکتریسیته، ضربه و نفوذ آب مقاومت قابل توجهی دارد.
- ما در مجموعه ازنو زیرنظر گروه صنعتی طب پلاستیک با بهره گیری از دانش و تجربه بروز کشورهای ممتاز در صنعت بازیافت ضایعات پلاستیکی سعی می کنیم همواره از راهکارهای نوین و تخصصی مناسب استفاده کنیم؛ تا با انجام بازیافت در حفظ و نگهداری کره زمین سهیم باشیم.